Een tijdje geleden was ik bij een lezing van Ben Tiggelaar. Het werd wederom duidelijk dat goed en effectief leidinggeven nog niet zo makkelijk is. Waarom het blijkbaar toch lastiger is dan we denken en wat je er aan kunt doen om het zelf een stuk beter te doen, vertel ik je in deze blog.
Niet zo lang geleden ging ik naar een lezing van Ben Tiggelaar. Hij spreekt en schrijft natuurlijk al jaren over leiderschap en veranderen. Ik volg hem al een hele tijd, maar nu kon ik hem dan een keer bewonderen ‘in het echt’. Ik was benieuwd of ik nog iets nieuws zou horen. Dat was uiteindelijk niet het geval. Maar ik kreeg wel weer een paar mooie inzichten en een daarvan wil ik graag met je delen.
Wat was opvallend?
Als je Ben kent, dan weet je dat hij gedragswetenschapper is. Hij deelt dus graag onderzoeken en theorieën. Zo haalde hij ook weer het onderzoek aan van de Hay Group uit 2013 waaruit bleek dat 68% van de medewerkers in Nederland zijn of haar leidinggevende demotiverend vindt. Ik moest weer even slikken. Niet eens ‘niet zo capabel’, maar zelfs DEMOTIVEREND. Wow. Schrijnend.
Ik ken veel verschillende onderzoeken en cijfers en laten we ze even samenvatten als: vaak komen leidinggevenden er totaal niet rooskleurig vanaf. Dat is voor mij ook een van de triggers waarom ik doe wat ik doe. En ik heb het inderdaad in de praktijk om me heen gezien.
Het kan ook anders
Maar wat ik me dan toch steeds weer afvraag: waarom is dit percentage zo hoog? Waarom krijgen managers en leiders het maar niet voor elkaar om het anders te doen? Want ik weet dat het ook anders kan. En daar zijn genoeg voorbeelden van. Zoals Jos de Blok van Buurtzorg, Ricardo Semler van Semco, Richard Branson van de Virgin Group, en weer even wat dichter bij huis: de directie van Incentro en Effectory. Wat trouwens niet wil zeggen dat hier niet ook van alles aan de hand is, want dat is er in elk bedrijf. Alleen qua leiderschap en aansturing hebben ze bewuste keuzes gemaakt, is werkgeluk een belangrijke pijler en staan autonomie en eigen verantwoordelijkheid hoog in het vaandel.
Wat is er nou zo moeilijk aan om leidinggeven goed te doen?
Als er voorbeelden zijn dat het anders kan, dan kan het dus. Maar wat maakt het dan zo lastig om dit met leidinggevend Nederland dan ook te DOEN? Toen ik bij Ben Tiggelaar in de zaal zat, stelde een dame een vraag. Ze was zelf ook leidinggevende en klonk enigszins wanhopig. Ze zei namelijk: ‘Er zijn zoveel theorieën over management en leiderschap. Nu is coachend en dienend leiderschap weer in. Wat komt er nog meer? En wat vraagt dat elke keer weer van mij? Want ik weet het gewoon niet meer en ik heb het idee dat ik het toch nooit goed doe.’ Mijn inziens liet ze hiermee doorschemeren dat ze er vooral tegen aanliep dat ze niet wist HOE ze het moest doen.
Ik denk eerlijk gezegd dat dit wel een van de belangrijkste oorzaken is dat leidinggeven moeizaam gaat en medewerkers het als demotiverend ervaren. Daarnaast ben ik even op onderzoek uitgegaan en geven anderen aan dat het inderdaad vaak gebrek aan kennis is, opleidingen en trainingen vaak gestandaardiseerd zijn, mensen in een leidinggevende positie komen, terwijl ze daar niet geschikt voor zijn, de organisatiecontext genegeerd wordt, leiders te weinig of geen feedback krijgen en leidinggevenden niet of slecht luisteren. Daarnaast wordt er vaak ook weinig geïnvesteerd in skill-ontwikkeling.
Hoe kan je het dan wel DOEN?
Al die theorieën over leiderschap enzo zijn natuurlijk prachtig, maar het gaat erom dat het in de praktijk natuurlijk anders gaat. En dat betekent DOEN. En buiten alle bovengenoemde oorzaken, zitten hier vaak ook nog wat belemmerende overtuigingen. Overtuigingen als ‘ik kan het toch het beste zelf’, ‘ik ben geen leider’, ‘ik weet niet hoe, dus doe ik maar een beetje van wat ik wel weet’. Daarnaast is het spannend om naar jezelf te kijken en toe te geven dat je niet weet wat je beter kunt doen. En vaak wordt ook vaak gedacht vanuit de leider in kwestie in plaats vanuit het team.
Dus het anders doen, wordt je nog niet zo makkelijk gemaakt. Maar dat houdt jou natuurlijk niet tegen. Want jij houdt wel van een beetje uitdaging toch? (én het dan natuurlijk wel voor elkaar krijgen :-))
Wat gaat je helpen?
Hoe ga je er nu voor zorgen dat het jou wel gaat lukken? Want anderen hebben bewezen dat het kan, dus waarom zou jij het niet kunnen? 3 dingen zijn wat mij betreft cruciaal. Als je hier niet aan wilt, dan moet je niet gek staan te kijken als het een moeizame weg wordt. Maar dat wil jij voorkomen toch? Dus aan de slag en hou deze 3 dingen in ogenschouw.
Sta open om te leren
Ten eerste sta open om te leren. Ben niet eigenwijs, maar zet je erover heen. Verdiep je in psychologie, gedrag van mensen, leiderschap en de belangrijkste skills die hier bij horen. Leer van anderen door boeken, filmpjes, blogs en interviews en leer vanuit je eigen praktijk. Durf in de spiegel te kijken. Reflecteer elke dag. Je zult zien dat je al snel een heleboel leert. Ben niet bang om fouten te maken. Zeg sorry en geef je fout toe als het nodig is. Vraag ook juist feedback aan je teamleden. Super spannend, maar ook heel waardevol. En als je dit doet, blijft je beloning niet uit. Een blij team en voor jou een job die je redelijk makkelijk afgaat en je leuk vindt om te doen.
Vraag om hulp
Ten tweede vraag om hulp. Zoek mensen om je heen die beter zijn dan jij. Kijk bij ze af, stel je vragen en spar op momenten met ze, zodat je goede feedback en tips krijgt. Zoek een coach die je scherp houdt en je uitdaagt te leren en die misschien ook wel een stok achter de deur is. Ben niet bang om hulp te vragen. Niemand kan het alleen. En als je iets te leren hebt, en het echt goed wilt leren, heb je nou eenmaal een teacher nodig. Denk aan topschaatsers of topkoks bijvoorbeeld. Het is juist gek dat we bij leidinggeven nog te vaak denken dat iemand dat ‘toch wel moet kunnen’.
Durf het te doen
En ten derde: durf het doen. Durf te gaan voor waar je in gelooft. Durf dingen te proberen. Durf dingen vanuit nieuwe invalshoeken aan te vliegen. Begin bij goed luisteren naar je mensen, bepaal je strategie, weet hoe je het graag hebben wilt en als je weet wat werkt dan hoeft niks je meer tegen te houden. Ga het DOEN. En je zult er aan alle kanten de vruchten van plukken. Je gaat het terugzien in de betrokkenheid en motivatie van je teamleden, je gaat het terugzien in de resultaten van je bedrijf en je gaat het terugzien en ervaren in je eigen werkplezier.
Veel succes! You can DO it!
Voorkomen dat je team een energievreter is en wil je er juist uithalen wat er in zit?
Download dan hier mijn gratis ebook ‘Van Stress naar Succes’. Met een korte scan (=leuk) en 15 waardevolle tips!